In dit blog bespreek ik drie tips die jou gaan helpen bij je (eerste) bijles. Deze tips heb ik opgestoken tijdens mijn schooltijd en ik wil deze graag delen met jullie!
Introductie
In vwo 3 kreeg ik les van een énorm overzichtelijke natuurkundelerares. Ze was nogal socially-awkward en totaal geen publieke spreker (wat best jammerlijk is als je iedere dag voor honderden leerlingen moet staan). Toch kijk ik op haar terug als een enorm goede lerares. Dit realiseer ik me vooral als ik op de dag voor mijn allereerste bijles voor Studyworks terugkijk op mijn eigen schooltijd en me bedenk wat voor coach ik zou willen zijn. Als we eerlijk zijn, denk ik namelijk dat niemand van ons zeker is van zijn kunnen in die paar uur voordat je de eerste bijles in gaat. Je gaat twijfelen, bent misschien een beetje zenuwachtig en soms wat bang dat je jouw leerling totaal niet gaat helpen. Op zo’n moment denk ik dat we veel kunnen leren van onze eigen schooltijd en mensen zoals mijn natuurkundelerares. Ook zij was niet perfect, maar door haar structurele aanpak werden de lessen toch fijn. Zelfs de leerlingen die totaal niet goed waren in natuurkunde begonnen langzamerhand te begrijpen hoe het vak werkte. Ik heb voor mezelf besloten een voorbeeld te nemen aan die tactiek en me een aantal dingen gerealiseerd die ook andere coaches zouden kunnen helpen.
1. Niet iedere school gebruikt dezelfde methodes of lesstof
Dit klinkt dan misschien als een obstakel voor je lessen, maar dat is het niet. Je leerling heeft hoogstwaarschijnlijk een totaal andere leraar dan jij ooit hebt gehad. Dit betekent andere methodes, maniertjes, berekeningen en werkwijzen. Je zou kunnen denken dat dit het lastiger maakt voor jou als coach om verder te werken op alles dat je leerling op school leert. Het tegendeel is echter waar. Je bent niet een kopie van de leraar die jouw leerling op school kent. Je bent er om een nieuwe aanpak te proberen, een nieuwe techniek. Het kan natuurlijk dat je een gave hebt voor een bepaald vak en er daardoor goed in bent. Maar in veel van de gevallen speelt je leraar een enorme rol in je succes. Denk maar eens terug aan hoe jouw leraar je geholpen heeft, wat hij/zij deed en wat de trucjes waren die jou door het vak heen sleepten. Zo had mijn (iconische) natuurkundelerares een speciale methode om formules om te schrijven die mijn bijlesleerling op school nooit had geleerd. Door haar dit te leren, iets dat op school nooit gedaan werd, berekende zij na drie uur les de moeilijkste sommen.
2. Powerpoint helden
Iedereen had wel die ene leraar op de middelbare school die honderden Powerpoints op het scherm knalde. Daarna moest je ze overschrijven terwijl hij/zij 50 minuten lang de Powerpoint voorlas (inclusief de leukste voorbeelden en anekdotes, die altijd bleven hangen maar je niet op de toets mocht gebruiken 🙁 ). De een hield van ze, de ander had een gruwelijke hekel aan deze lessen, maar één ding was zeker: de lessen waren wél duidelijk. Deze tactiek heb ik lichtelijk overgenomen en blijkt (bij mijn leerling) enorm goed te werken. Veel tijd hoef je er niet eens in te steken, maar het op papier zetten van je voorbereiding en uitleg voorafgaand aan de les is echt de beste tip die ik kan geven. Voor jou als coach zorgt het voor een vaste richtlijn en een houvast. Stel, je leerling weet niet goed wat hij/zij niet snapt of heeft geen vragen meer, dan kan je altijd terugvallen op je voorbereiding. Zo maak ik simpelweg een documentje met wat gevonden afbeeldingen, informatie over de lesstof die ik tijdens de les zou vertellen als ernaar gevraagd zou worden of een link naar handige sites, tips en filmpjes. Zo maak je eigenlijk van tevoren al een samenvatting van je les. Als je dit deelt met je leerling, leest, kijkt én luistert hij/zij waardoor alles beter wordt onthouden.
3. Slim werken
Vaak wordt er bijles aangevraagd in exacte vakken, zoals wiskunde en natuurkunde. Simpelweg niet iedereen heeft aanleg voor deze vakken. Een voldoende halen kan echter óók zonder al te veel inzicht. Je moet gewoon slim te werk gaan. Bij natuurkunde krijg je bijvoorbeeld punten voor allerlei onderdelen. De formule die je opschrijft, de gegevens, de omgeschreven formule, je berekening én je antwoord. Als het rekenwerk dan niet goed gaat, kun je dus alsnog super veel punten halen! Daarom geef ik mijn leerlingen een stappenplan die ze bij iedere som kunnen gebruiken. Hoe beter ze zich daaraan houden, hoe meer punten ze zullen halen. Dit is een slimme, tactische aanpak om je leerling naar een voldoende te helpen. Daarnaast werkt het ook nog eens voor meerdere vakken. Niet altijd halen leerlingen een onvoldoende door het rekenwerk dat zo lastig is. Zo had mijn leerling na een korte uitleg de rekensommen perfect onder de knie. Het enige punt was dat zij hierin stappen oversloeg. Ze schreef de formules niet altijd op en daardoor liep zij toch steeds punten mis. Door een stappenplan te maken blijft een leerling rustig tijdens een toets, en gaat hij/zij systematische te werk. Het blijft dan rustiger in zijn/haar hoofd.
Conclusie
Ik dacht altijd dat ik niet veel mee zou nemen van mijn middelbare school leraren. Maar nu zie je toch dat ál deze tips uit mijn eigen schooltijd komen. Tussen alle leraren zit altijd wel een goede inspiratiebron. Vaak is dat voor een goede bijles niet eens je favoriete leraar, die zo leuk was, maar een leraar met een hele goede aanpak. Met deze tips kun je hopelijk een goede, gestructureerde eerste bijles geven. Kijk vooral naar wat werkt voor jouw leerling, probeer alles een keer uit en vraag wat de leerling gewend is op school. Zo kunnen jullie verschillen de ideale basis vormen voor een goede les. Je kan zelf terugkijken op je favoriete lessen en net zo’n grote inspiratiebron worden. Hoe mooi zou het zijn als daar ook nog eens een prachtig cijfer uit voorkomt?! Geen stress, blijf rustig, systematisch en veel succes bij je eerste les.
– Esmeé van Dravik
