Leren is voor iedereen anders. De één kan beter leren door een tekst te lezen, een ander leert beter door het anderen uit te leggen. Zo zijn er nog veel meer verschillende manieren om te leren. Er bestaat niet iets als de ideale manier om te leren. Je hebt het misschien wel een keer meegemaakt, jouw manier van leren was niet zo effectief op je leerling, maar toch wil je hem/haar de stof aanleren. Dan moet je wel een paar verschillende leertrucjes en -technieken kennen. Hier zijn een paar leertrucjes en -technieken om toch al jouw leerlingen goed les te geven.
Ezelsbruggetjes
Ezelsbruggetjes zijn bij meeste mensen bekend, omdat het zo goed werkt voor hen. “Hoe Moeten Wij Van De Onvoldoendes Afkomen?” is bijvoorbeeld een ezelsbruggetje om de rekenvolgorde te onthouden (Haakjes, Machten en Wortels, Vermenigvuldigen en Delen, Optellen en Aftrekken). Maar toch kan het zijn dat dit niet zo effectief is op je leerling. Probeer zelf of samen dan ezelsbruggetjes te maken, laat ze herkenbaar zijn voor je leerling. Een voetballer kan beter ezelsbruggetjes onthouden over ballen dan over paarden, terwijl een danser ezelsbruggetjes over dansen beter onthoudt. Omdat iedereen een ander leven heeft, kan iedereen andere ezelsbruggetjes makkelijker onthouden.
Ezelsbruggetjes kunnen afkortingen, zinnen of zelfs een riedeltje zijn. Toch zijn er verschillende voordelen aan de verschillende ezelsbruggetjes. Zo zijn afkortingen makkelijk te onthouden zolang ze niet al te lang worden, maar kan je beter een zin verzinnen als het te lang wordt. Een riedeltje/meezinger is de beste optie voor bijvoorbeeld een woordenlijst. Soms moet je wel de woorden een beetje husselen om het erg effectief te maken, maar daarna vergeet je leerling de woorden nooit meer.
In mijn ervaring moest ik de onderdelen van een atoom aan een fan van Najib Amhali aanleren. Ik ken een paar van zijn shows, maar heb ook even op Youtube gezocht naar videoclips uit zijn shows. Ik kwam toen een clip tegen die ging over pennen uitdelen. Toevallig zijn de onderdelen van een atoom Protonen, Elektronen en Neutronen, samen maakt het een PEN. Dus ik leerde het volgende aan mijn leerling: als ik je een voorwerp geef, zeg ik ‘PEN voor jou’ (een quote uit de clip). Wat ik bedoel is Protonen, Elektronen en Neutronen voor jou, gezien alle voorwerpen bestaan uit atomen. Het was een beetje ver gezocht, maar mijn leerling wist het daarna altijd.
Plaatjesmaker
Er zijn mensen die denken in lijnen en mensen die denken in beelden en je hebt mensen die gemixt denken. Een woordenlijst leren is het makkelijkst voor lijndenkers, maar beelddenkers hebben meestal moeite met woordenlijsten. Met deze truc kan je in plaats van constant dezelfde woordenlijst doorlezen je tekeningen afgaan en heb je overal een beeld bij.
Het werkt als volgt: eerst neem je de woordenlijst door en alle woorden die je al kent onderstreep je. Alle andere woorden schrijf je apart op, maar in groepjes van vijf of zes woorden. Daarna teken je een plaatje bij het eerste woord, je mag niet schrijven in je tekening! Dan teken je in dezelfde tekening het volgende woord erin, bijvoorbeeld kat. Vervolgens ga je weer het volgende woord in dezelfde tekening tekenen tot je de hele groep in één tekening hebt getekend. Dan ga je op de achterkant van de tekening opschrijven wat de woorden zijn in de taal die je aan het leren bent. Als laatste ga je alles vertellen wat je ziet, maar in de taal waarin je het moet leren. Je hoeft natuurlijk het niet perfect uit te spreken, maar je hebt nu een beeld gemaakt bij woorden die je niet (her)kende.
Ik heb een keer een leerling met dyslexie gehad, en meeste dyslecten zijn beelddenkers. De leerling was ook een groot fan van tekenen, dus deze truc sprak me gelijk aan toen ze Engels wou leren. Het was een woordenlijst van ongeveer vijftig woorden, waarvan de leerling er vijftien al kende. We moesten dus voor vijfendertig woorden tekeningen maken. Ik had ze dus in groepen van vijf woorden gemaakt, en liet de leerling tekenen. Zo was er een woordengroep van ‘grocery store, mailman, firefighter, police en criminal’. Er kwam uiteindelijk een tekening van een Albert Heijn in de fik, waarbij een postbezorger overvallen werd door een crimineel en de politie met de brandweer bezig was te blussen. Met nog zes andere tekeningen had mijn leerling een perfecte 10 voor dit SO.
Zelf uitleggen
Soms begrijpt je leerling een concept net niet of totaal niet. Dit is natuurlijk simpel op te lossen voor jou om het gewoon uit te leggen. Toch zijn er genoeg leerlingen die het dan nog steeds niet goed begrijpen. Om te voorkomen dat ze het toch niet helemaal te begrijpen, laat ze het uitleggen in hun eigen woorden. Geef ze wel de tip dat als ze iets niet volledig begrijpen de term ‘op een of andere manier’ gebruiken, want dan weet jij wat je ze moet uitleggen.
Ik moest een keer het concept ‘som-product-methode’ uitleggen aan meerdere leerlingen. Het is een truc om x2+5x+6 om te schrijven naar (x+3)(x+2). Naar mijn mening had ik het goed uitgelegd, maar de leerlingen begrepen het niet helemaal. Toen heb ik ze het zelf laten uitleggen, allemaal in hun eigen woorden. De meeste begrepen het meest essentiële van het concept niet, dus gaf ik ze zowel voorbeelden als de tip om de tafels t/m twaalf uit je hoofd te leren, want dan kan je meer herkennen. Een deel van dit begrip gaat namelijk om het herkennen van een product (in mijn voorbeeld het getal 6). Probeer daarna in plaats van te vermenigvuldigen ze bij elkaar op te tellen (1 keer 6 is ook 6, maar opgeteld is het 7, terwijl je 5 nodig hebt). Op deze manier heb ik ze beter kunnen uitleggen hoe het concept in elkaar zit.
Ik hoop dat je wat aan deze trucjes hebt om je leerlingen beter les te geven!
– Simon van der Lugt
